Περιβάλλον
Περιβάλλον
Αναφορικά με την πλούσια χλωρίδα και πανίδα της περιοχής, το απόθεμα βιόσφαιρας Αστερουσίων καταλαμβάνει 371,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα χερσαίας έκτασης και ευρεία παράλια και θαλάσσια ζώνη του Νότιου Κρητικού Πελάγους.
Το θαλάσσιο τμήμα περιλαμβάνει μέρος της Ελληνικής Τάφρου, με τις τάφρους του Πλίνιου και του Στράβωνα, με εντυπωσιακό ανάγλυφο από την ακτή μέχρι τα βαθιά νερά της Μεσογείου, με βάθη που ξεπερνούν τα 3.000 μέτρα (έκταση 885,8 τ.χλμ.).
Στο απόθεμα βιόσφαιρας Αστερουσίων υπάρχουν 1.800 είδη φυτών, 180 από τα οποία είναι στενοενδημικά, ενώ έχουν καταγραφεί 14 διαφορετικοί τύποι οικοτόπων Ευρωπαϊκής – Κοινοτικής σημασίας. Ακόμη έχει καταγραφεί πλήθος ειδών χλωρίδας και πανίδας που προστατεύονται από την Εθνική – Κοινοτική νομοθεσία και περισσότερα από 192 είδη πουλιών, θηλαστικά, ερπετά και αμφίβια, όπως είναι η θαλάσσια χελώνα, η μεσογειακή φώκια και διάφορα είδη δελφινιών.
Ταυτόχρονα, το απόθεμα βιόσφαιρας Αστερουσίων διαθέτει περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, προστατευόμενες περιοχές με ειδικές ζώνες προστασίας άγριας ζωής, φοινικόδασος (του Αγίου Νικήτα), κορυφογραμμές, φαράγγια, σπήλαια, αναρριχητικές πίστες, μαγευτικές παραλίες και μονοπάτια.
Εξαιρετική, ωστόσο, σημασία έχει και η διαχρονική παρουσία των ανθρώπινων κοινωνιών, η οποία εναρμονίζεται με το φυσικό τοπίο και διατηρεί -μέχρι και σήμερα- αναλλοίωτη την φυσική και πολιτιστική (υλική και άυλη) κληρονομιά του τόπου.
Χλωρίδα
Η χλωρίδα της Κρήτης αποτελείται από 1.800 περίπου είδη φυτών από τα οποία τα 180 είναι ενδημικά φυτά της Κρήτης, δηλαδή φυτά που συναντώνται στην Κρήτη και πουθενά αλλού στον κόσμο. Τριάντα (30) από αυτά απαντώνται στην περιοχή των Αστερουσίων. Ένα από αυτά, η Λομελόσια των Αστερουσίων (Lomelosia minoana subsp. Asterusica) είναι στενοενδημικό, το συναντάμε μόνο στα Αστερούσια.
Η θαλάσσια βιοποικιλότητα εκτιμάται σε περίπου 2.500 ζωικά και 450 φυτικά είδη του βένθους, ενώ σχετικά με το πλαγκτόν γίνεται αναφορά για περίπου 350 είδη ζωοπλαγκτού και 335 φυτοπλαγκτού. Σημαντική είναι και η παρουσία λιβαδιών Ποσειδωνίας.
Πανίδα
Στην πανίδα της περιοχής συμπεριλαμβάνονται 29 σημαντικά είδη σπονδυλόζωων τα οποία προστατεύονται από την νομοθεσία. Από αυτά ξεχωρίζουν ο Αγριόγατος της Κρήτης ή Φουρόγατος (Felis silvestris subsp. cretensis), 4 προστατευόμενα από τη νομοθεσία είδη νυχτερίδων και 8 στενοενδημικά είδη ασπονδύλων.
Η περιοχή φιλοξενεί 192 είδη πτηνών, με πιο μεγάλα, μόνιμα και σημαντικά αρπακτικά τον Γυπαετό (ή κοκκαλά), το Όρνιο, τον Κρητικό Χρυσαετό (Βιτσίλας) και τον Σπιζαετό.
Θαλάσσια Πανίδα
Στα θαλάσσια οικοσυστήματα συναντάμε εδραία ασπόνδυλα, όπως μύδια και άλλα δίθυρα, σπόγγους, βρυόζωα και θυσανόποδα καρκινοειδή, πολλά είδη ψαριών, τη χελώνα Caretta caretta, τη φώκια Monachus monachus και πολλά σπάνια κητώδη, όπως Φυσητήρες, Ζιφιοί, Ζωνοδέλφινα, Σταχτοδέλφινα κ.ά.
Η παρουσία Φυσητήρων (Physyter macrocephalus) στο μεγαλύτερο μέρος του Νότιου Κρητικού Πελάγους συνδέεται με την ύπαρξη υποβρυχίων γκρεμών πολύ κοντά στις ακτές όπου αφθονούν τα βαθύβια καλαμάρια, με τα οποία τρέφονται οι φυσητήρες.
Τα εμβληματικά είδη Γυπαετός (+1.231 μέτρα) και ο Φυσητήρας (-2.500 μέτρα) ζουν σε μια υψομετρική διαφορά περίπου 3.700 μέτρων.
Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης